Nawet grzeszna niewierność Izraela nie zdołała zniszczyć Bożej miłości, która czyni dla niewdzięcznych Izraelitów wielkie rzeczy. Bóg znów otwiera swoje serce dla narodu wybranego, którym dzięki Chrystusowi staje się Kościół. Jezus w wypełnianiu swojej misji napotyka nieustannie na przeszkody. Wśród nich jest przewrotność faryzeuszów, którzy chcieli Go wystawić na próbę, aby następnie oskarżyć o bezprawie. Intencją oskarżycieli jest wyraźne przeciwstawienie autorytetu Mojżesza autorytetowi Jezusa. Pan nie umniejsza winy kobiety pochwyconej na cudzołóstwie. Potrafi jednak oddzielić człowieka od zła, które popełnił.
Zasłuchani w słowo Boże, odkryjmy w nim zwycięstwo miłości nad nienawiścią, łaski nad grzechem i prawdy nad kłamstwem.
Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci w nią kamieniem (J 8, 7)
Jakże stosunkowo łatwo jest nam potępiać innych. Jak łatwo jest postawić kogoś w centrum, tylko po to, aby został poniżony czy oczerniony. Jak stosunkowo łatwo jest uzbroić się w kamienie, aby nimi kogoś ukamienować, często udając, że chodzi tu o czystość religijną, wierność prawom, nakazom czy tradycjom, tak jak to zamierzali zrobić faryzeusze i uczeni w Piśmie, w opisanym przez św. Jana Ewangelistę wydarzeniu.
Kamieniami w zasięgu w ręki są dzisiaj złośliwe czy oszczercze komentarze w mediach społecznościowych, które blokują albo niszczą teraźniejszość czy przyszłość ludzi i ich relacje z innymi poprzez bezlitosną krytykę, pogardę i obojętność. Niektóre rządy i partie polityczne inwestują w agencje propagandowe, które codziennie przedstawiają sfałszowane wiadomości, w celu oczerniania przeciwników albo zdezorientowania społeczeństwa. W swojej alegorii Rok 1984 George Orwell opisuje społeczeństwo, w którym jednym z ważnych ministerstw było Ministerstwo Prawdy. Jego zasadniczym zadaniem było przedstawianie i fałszowanie faktów, którymi karmiono całe tamtejsze społeczeństwo. Dlatego też, aby uniknąć tego rodzaju niesprawiedliwości, manipulacji i przemocy, jedno z przykazań Bożych mówi: Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu (Wj 20, 16; Pwt 5, 20).
Wszyscy możemy stać się bezlitosnymi sędziami innych. Dzisiejsza liturgia słowa może nas wiele nauczyć. Jezus swoją postawą z dzisiejszej Ewangelii uświadamia nam nie tylko, że wszyscy jesteśmy grzesznikami: Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci w nią kamieniem (J 8, 7), ale również uczy nas zrozumienia i miłosierdzia. Nie lekceważąc grzechu, z wielką miłością powiedział: Kobieto, czy nikt cię nie potępił? Ja też cię nie potępiam. Idź i nie grzesz więcej (J 8, 10-11).
A św. Paweł, zwracając się do Filipian, pisał, że muszą ciągle uczyć się od Chrystusa nowego i chrześcijańskiego sposobu życia i działania: Wytężając siły ku temu, co przede mną, pędzę ku wyznaczonej mecie, ku nagrodzie, do jakiej Bóg wzywa w górę, w Chrystusie Jezusie (Flp 3, 13-14). Dlatego z Nim i my musimy nauczyć się nie osądzać, nie pogardzać innymi, nie potępiać, nie rzucać kamieniami, nie dawać fałszywego świadectwa. Wraz z Nim musimy nauczyć się miłosierdzia, tak jak Ojciec jest miłosierny (Łk 6, 36). A nawet kiedy zdajemy sobie sprawę z błędów innych, musimy uczyć się od Jezusa, by podchodzić do ludzi z taką samą miłością i zrozumieniem, jaką On miał dla tamtej kobiety.
Powołany do świętości Kościół (Kpł 19, 2; 1 P 1, 15-16) ma świadomość swoich słabości. Jest święty, ale przynależą do niego ludzie pełni słabości i grzeszni. Dlatego też na początku naszych eucharystycznych celebracji nie przypadkowo wyznajemy nasze grzechy. Prosimy o przebaczenie, ponieważ często grzeszymy myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem. W drugiej formie aktu pokuty, przepraszamy Boga, prosząc: „Zmiłuj się nad nami, Panie, bo zgrzeszyliśmy przeciw Tobie. Okaż nam, Panie, miłosierdzie swoje i daj nam swoje zbawienie”. A w obrzędach komunii świętej prosimy: „Panie, nie patrz na nasze grzechy, ale na wiarę Twojego Kościoła”.
Dzisiejsze przesłanie o miłosierdziu Bożym względem grzeszników nie ogranicza się tylko do pojedynczych osób, nie ogranicza się tylko do owej ewangelicznej kobiety. Ze spokojem i z miłością Jezus zwraca się również do oskarżycieli: Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci w nią kamieniem (J 8, 7). Odeszli zawstydzeni, a niektórzy, być może i nawróceni.
Jakże napawające nadzieją są też słowa proroka Izajasza, skierowane w przeszłości do uchodźców z Izraela ciemiężonego przez Asyrię, a do nas dziś, w tym dramatycznym momencie naszej współczesnej i tak bolesnej historii: Otworzę też drogę na pustyni, ścieżyny na pustkowiu [...], dostarczę wody i rzek na pustkowiu, aby napoić mój lud wybrany (Iz 43, 19-20). I w tym przypadku Bóg jest miłosiernym Ojcem, nie tylko dla jednego, ale dla wszystkich narodów. Zawierzmy Bogu również i obecną sytuację. Papież Franciszek w swoim apelu na zakończenie audiencji generalnej w dniu 23 lutego br., tuż przed rozpoczęciem agresji na Ukrainę, powiedział: „Jezus nas nauczył, że odpowiedzią na diabelską złośliwość przemocy jest właśnie modlitwa i post”.
Wykorzystajmy ten ostatni tydzień Wielkiego Postu i zbliżający się Wielki Tydzień dla naszego sakramentalnego pojednania z Bogiem oraz z bliźnimi. Stańmy przed Panem w pokorze, bo jesteśmy grzeszni, ale i z nadzieją, że również i my usłyszymy słowa miłosierdzia: I Ja ciebie nie potępiam. Idź i odtąd już nie grzesz (J 8, 7).
o. Krzysztof Dworak CSsR Redemptorysta, misjonarz z Wiceprowincji Bahia (Brazylia), obecnie proboszcz Parafii Santissimo Redentor
w Damaia – Lisbona (Portugalia)