Ojciec Święty Jan Paweł II podczas swej pielgrzymki do Polski w 2002 roku niespodziewanie odwiedził opactwo Ojców Benedyktynów w Tyńcu. Zapytał wówczas stojącego przy samochodzie panoramicznym już śp. o. prof. Augustyna Jankowskiego: - Piszesz? - Tak, piszę o aniołach - odpowiedział. - Przyda się - powiedział Papież. Każdy głos w sprawie anielskiej jest ważny. Warto o nich pisać książki i głosić kazania. Na pewno przyda się także odnalezienie aniołów na adwentowych drogach w kolejnym tygodniu naszych rekolekcji. Dziś spotkajmy się ze św. Michałem Archaniołem.
Biblia często mówi o aniołach językiem militarnym. Święty Michał Archanioł przedstawiany jest jako opiekun Narodu Wybranego i głównodowodzący wielką armią Boga, jaką stanowią aniołowie. Imię Michał oznacza: Któż jak Bóg. Za sprawą tego archanioła zostaje określony nasz stosunek do Boga. Święty Michał naucza, byśmy go niczym nie zastępowali, lecz pozwolili mu być Bogiem. Michał walczy przeciw wszelkim absolutyzacjom ziemskich mocy, przeciwko ubóstwieniu pieniądza i władzy. Będę mógł żyć jako człowiek prawdziwie wolny jedynie wtedy, gdy w moim życiu Bóg zajmować będzie pierwsze miejsce.
Walczy z nami o nas samych
Archanioł Michał traktowany jest jako ten, który walczy w naszym imieniu. To on pokonał smoka. Jest odważnym wojownikiem Boga. Przedstawiany jest jako rycerski anioł z hełmem, tarczą i płonącym mieczem. Strąca w głębiny moce piekielne. Smok w wielu religiach stanowi symbol sił wrogich Bogu. Michał jest aniołem, który walczy w naszym wnętrzu z tym, co chce umniejszać znaczenie Boga. Michał jest aniołem, który czuwa, by w niebie naszej duszy zamiast szatana objął panowanie Chrystus, by nasze serce przywiązało się do Niego, a nie do omamów tego świata, bo tylko wtedy staniemy się prawdziwymi ludźmi. W jednej z modlitw Cyryla z Jerozolimy napisano: "Kiedy Chrystus chciał zejść do ludzi na ziemię, Bóg Ojciec stworzył przemożną siłę, która nazywa się Michał, i polecił Chrystusa jego opieceŇ. Michał nie jest "milutkim aniołkiem", lecz aniołem pełnym mocy. Siłę tę Bóg przekazuję każdemu człowiekowi, by nie został pokonany przez moce tego świata. To pocieszająca nowina - obok nas jest anioł, który o nas walczy. Występuje w naszym imieniu, kiedy ludzie zwracają się przeciwko nam, ale także wtedy, kiedy my sami walczymy ze sobą. Walczy przede wszystkim za bezradnych, słabych, za dzieci.
W późnym średniowieczu odbywały się wielkie pielgrzymki dziecięce do sanktuarium św. Michała w Mont Saint Michel w Normandii. Najmniejsi czuli, że w tym wrogim świecie potrzebują mocnej ochrony tego archanioła.
Spotkanie ze św. Michałem pozwala nabrać dystansu wobec własnych ran i skierować się ku mocy, której udziela Bóg. Prowadzi to do podjęcia walki, której się wcześniej unikało. Dzięki Michałowi Archaniołowi czujemy się w szczególny sposób bezpieczni i chronieni, a zarazem zmotywowani do bezkrwawego boju o świętość, o obecność Pana Boga we wszystkich wymiarach życia osobistego, politycznego i społecznego - Któż jak Bóg!
Aniołowie na kartach Biblii
Święty Michał Archanioł stoi na czele ogromnej anielskiej armii Boga. Pismo Święte wspomina o aniołach w blisko 300 miejscach, w 35 księgach od pierwszej - Rodzaju, do ostatniej - Apokalipsy. Biblia podkreśla w różnych miejscach prawdę o wielkiej liczbie aniołów. Niezwykła hojność stwórcza Boga w naszym makro- i mikrokosmosie pozwala przypuszczać, że świat duchowy jest co najmniej podobnie bogaty. Bóg stworzył aniołów jako istoty osobowe, nieśmiertelne i odrębne od ludzi, czyli posiadające inną i doskonalszą od ludzkiej naturę. Najmniej inteligentny anioł jest bardziej inteligentny niż najbardziej inteligentny człowiek. Istoty anielskie są czystymi duchami, posiadają rozum i wolną wolę. Człowiek się rodzi i umiera. Anioł jest stworzony przez Boga i nie podlega śmierci na sposób materialny.
Do tej pory nie wykryto życia na innych planetach, ale wiem, że nie jesteśmy sami w świecie stworzonym prze Boga. Obok nas są istoty duchowe zwane aniołami. Nie pochodzą z innych planet, ale z innego wszechświata, z zupełnie odmiennego porządku stworzenia. Aniołowie są pozakosmiczni i są osobami. Mogą istnieć osoby niebędące człowiekiem. Osoba to po prostu "ja", to centrum świadomości, jest kimś a nie czymś, jest podmiotem, a nie przedmiotem.
Aniołowie pojawiają się w tekstach biblijnych znienacka i cicho. Ukazują się w różnych okolicznościach zarówno na jawie, jak i we śnie; w nocy i w ciągu dnia, podczas pracy i odpoczynku. Pan Jezus ani razu nie opisał anioła, wyraźnie natomiast podkreślał, że ich natura wykracza poza kategorię płci. Podkreślał, że aniołowie nie są istotami wszechwiedzącymi, że nie znają np. spraw ostatecznych i nie mają dostępu do myśli ludzkich.
Spotkanie osoby innej narodowości i rasy jest bardziej niezwykłe niż spotkanie osoby z innego miasta. Kontakt z osobą z innej planety - z osobą pozaziemską, byłby jeszcze bardziej niezwykły. Natomiast spotkanie z innego wszechświata jest najbardziej niezwykłe.
Aniołowie mogą przyjmować ludzkie ciała. Często na kartach Pisma Świętego przybierają oni formę ciała, tak jak przebieramy się w kostiumy, jak wkładamy wypożyczoną suknię ślubną lub wypożyczamy garnitur czy samochód. Ciała, które przyjmują aniołowie, nie są dosłownie żywymi ciałami ludzkimi. Nie pochodzą z łona matki. Nie muszą jeść ani oddychać. Nie urosły. Zostały wytworzone przez duchy. Aniołowie oglądani przez Abrahama byli również widziani przez jego służących, a ci oglądani przez Lota, byli także widziani przez mieszkańców Sodomy. Duchy anielskie często jawiły się w Biblii jako młodzi mężczyźni, z reguły silni, urodziwi i wytwornie ubrani, trzymający w ręku takie przedmioty, jak: miecz, laska, klucz, łańcuch, trybularz czy trąbą. Ich podobieństwo do człowieka było tak doskonałe, że świadkowie - ludzie, nie zdawali sobie sprawy z obecności aniołów. Tobiasz, Abraham, św. Piotr dowiadują się, że to byli aniołowie, a nie ludzie, dopiero po pewnym czasie.
Wiedza i moc niebiańskich duchów
Anielskie duchy są zdolne tworzyć dla nas fakty niezwykłe, ponieważ lepiej znają prawa przyrody i mogą się nimi posługiwać. Mogą wpływać na materię czy to w sposób dobroczynny czy szkodliwy. Aniołowie posiadają naturę społeczną tzn. mogą poznawać świat zewnętrzny i są otwarci na duchowa wspólnotę. Są obecni od chwili stworzenia i przez całą historię zbawienia. Ich szczególnym zadaniem jest zwiastowanie "z daleka i bliska" Bożego zamysłu zbawienia i służenie wypełnianiu Bożych planów.
Aniołowie różnią się między sobą bardziej niż my, gdyż każdy z nich jest odrębnym gatunkiem. Nie zawierają w sobie materii, stąd też może istnieć tylko jeden anioł w każdym gatunku lub formie.
Cieszą się oni wyjątkowo bogatym poznaniem, ale nie znają przyszłości ani też tajemnic ludzkiego serca. Na tyle poznają ludzkie myśli i pragnienia, na ile są one formułowane i wyrażane na zewnątrz. Aniołowie mogą porozumiewać się z ludźmi i przekazywać im swoje myśli. Mogą wpływać bezpośrednio na intelekt człowieka, ale nie mają możliwości bezpośredniego działania na inną stworzoną wolę. Cieszą się nadludzką mocą, dlatego mogą panować nad wyobraźnią człowieka i wpływać na jego zmysły. Nie mogą jednak tworzyć bezpośrednio w ludzkim rozumie i woli myśli i pragnień, lecz oddziałują jedynie pośrednio.
Komunikacja wśród aniołów
Głośno bijące w południe dzwony w kościołach przypominają o wizycie anioła w Nazarecie.
Jak aniołowie komunikują się ze sobą? Czy używają do tego komórek, poczty elektronicznej, gadu-gadu? Ponieważ składają się z czystego ducha (umysł i wola, bez materii), więc porozumiewanie się odbywa się bezpośrednio - umysł z umysłem. Porozumiewają się wertykalnie, jak nierówni sobie dowódca i podwładni. Posyłają prawdę w dół hierarchii i niżsi aniołowie otrzymują ją od wyższych, podobnie jak ludzka armia. Święty Tomasz z Akwinu w "Sumie teologicznej" zaznaczył: "Święci aniołowie dostępują oświecenia od wyższego sobie, a oświecają niższego. Wyżsi aniołowie wpatrują się bystrzej niż inni w Mądrość Bożą, widzeniem tym poznają więcej tajemnic i wznioślejszych, które z kolei ujawniają niższym, oświecając ich".
Święty Jan od Krzyża uzupełnia w "Ciemnej nocy duszy", że tak jak promienie słoneczne przechodzą przez różne szyby i każda z nich przesyła je do drugiej - tak światło Boże, które otrzymuje Anioł w wyższej hierarchii, jest przez niego podawane drugiemu aniołowi z niższej hierarchii.
Nasycenie aniołów światłem znajdujemy także w dzienniczku św. siostry Faustyny (nr 471): "Stale widziałam przy sobie anioła, kiedy jechałam pociągiem. Widziałam jak na każdym z mijanych kościołów stał anioł, jednak w bledszym świetle od Ducha, który mi towarzyszył w podróży".
Aniołowie są podobni do księżyca, który świeci światłem odbitym od słońca, ich anielskość, piękno od samego Boga pochodzi. Treść objawionych w Biblii imion aniołów stanowi rodzaj komplementów kierowanych w stronę Pana Boga, np. Michał - Któż jak Bóg!
Przez swą przejrzystość nie chcą koncentrować naszej uwagi na nich. Wskazują na samego Boga, dawcę wszystkiego. Jemu oddają chwałę.
ks. Piotr Prusakiewicz, michalita
Autor jest redaktorem naczelnym dwumiesięcznika o aniołach i życiu duchowym pt. "Któż jak Bóg" w języku polskim i kwartalnika "The Angels" w języku angielskim. Adres redakcji: ul. Piłsudskiego 248/252, 05-261 Marki, www.klb24.pl, tel. ( 22) 781 28 63